Trablusgarp Savaşı Neden ve Sonuçları (1911-1912)
Trablusgarp Savaşının Nedenleri
- İtalya’nın gelişen sanayisi için hammadde ve Pazar arayışı
- Osmanlı Devleti’nin güçsüz olması ve bölgeye müdahalesinin zor olması
- Trablusgarp’ın coğrafi konumunun İtalya için elverişli olması
- İtalya’nın Habeşistan yenilgisinde yitirmiş olduğu saygınlığı yeniden kazanma isteği
- İngiltere ve Fransa’nın işgal ettiği toprakların ortası olan Trablusgarp’ta tampon bir bölge istemesi
- Rusya’nın İtalya’yı desteklemesi
Savaşın Gelişimi ve Sonuçları
Osmanlı Devleti bölgeye karadan ve denizden ordu gönderemedi. Mısır toprakları İngiliz işgalinde olduğu için karadan, donanması çürüdüğü için de denizden ordu gönderemedi. Bölgeye gizli kimliklere bürünen Mustafa Kemal Paşa, Enver Paşa gibi kahraman subaylar gönderildi. Halkın örgütlenmesini sağlayan bu subaylar ciddi başarılar kazandılar. İtalyanlar ise Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamak için On İki Ada’yı işgal edip Çanakkale Boğazı’nı abluka altına aldı. Yaşanan bu gelişmeler üstüne bir de Balkanlarda savaş çıkma tehlikesinin olması üzerine Osmanlı Devleti İtalya ile Uşi Antlaşması’nı imzaladı.
Uşi Antlaşması (1912)
- Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya bırakılacak
- Trablusgarp dini yönden halifeye bağlı kalacak
- Balkan Savaşları bitene kadar On İki Ada İtalya’nın kontrolüne bırakılacak
- Kapitülasyonların kaldırılmasında İtalya Osmanlı Devleti’ne yardım edecek
- Trablusgarp’ın Düyun-u Umumiye olan borcunu İtalyanlar ödeyecek
Uşi Antlaşması’nın Önemi:
Bu antlaşmayla birlikte Osmanlı Devleti Kuzey Afrika’daki son toprağını da kaybetmiş oldu. Böylece Osmanlı Devleti’nin 1517’de Yavuz Sultan Selim Han’ın Mısır’ı almasıyla başlayıp, 1577 yılında Sokullu Mehmet Paşa döneminde Fas’ın alınmasıyla tamamlanan Kuzey Afrika egemenliği tamamıyla son bulmuş oldu. Aynı zamanda Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’deki etkinliği de iyice zayıfladı.
Trablusgarp Savaşında Yaşanan Diğer Önemli Gelişmeler
- İlk defa uçaklar savaşta kullanıldı. İtalyan pilot Ricardo Moizo’nun kullanmış olduğu uçak, Osmanlı askerleri tarafından düşürüldü. Dünya savaş tarihinde düşürülen bu ilk uçağın pilotu yaralı olarak kurtarıldı ve ülkesine teslim edildi.
- Trablusgarp’ın kaybedilmesi ile beraber Osmanlı Devletinin Kuzey Afrika’da toprağı kalmadı.
Trablusgarp Savaşı (1911-1912) ile ilgili yazımız hakkındaki görüşlerinizi veya sorularınızı yorum kısmından bize yazabilirsiniz.
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir. (Öğrencilerimiz derslerinde kullanabilirler.)
