Tarih Yazıcılığı
TARİH YAZICILIĞININ GELİŞİMİ:
İlk tarih yazıcılığını Hititler anallar yazarak başlatmışlardır. Hititler öldükten sonra tanrıya hesap vereceklerine inanmışlardır. Bu yüzden krallar dönemlerindeki olayları, başarı ve başarısızlıklarını doğru bir şekilde anallara(yıllık) yazmışlardır.
Tarih anlayışı belli aşamalardan geçerek günümüzdeki bilimsel tarih anlayışına ulaşmıştır. Göktürkler, Orhun Kitabeleri, Ruslar, Kronikler ve Osmanlılar Vakayinameler yazmışlardır.
Hikâyeci Tarih: Tarihi olayların neden-sonuç ilişkisi üzerinde durulmadan hikâye tarzında yazılmasıdır. Efsane ve masal türü bilgilere de yer verilmiştir. Herodot’un Historia’sı bu türün ilk örneğidir. Avrupa ve İslam dünyasında XVIII. yüzyıla kadar bu türde eserler yazılmıştır.
Öğretici Tarih: Toplumdaki birlik ve beraberliği güçlendirmek, ahlaki değerleri geliştirmek amacıyla kişilerin iyi yönleri ön planda tutularak yazılan eserlerdir. Bu tarzın ilk temsilcisi Thukydides’tir. XIX. 4 yüzyıla kadar Avrupa ve İslam dünyasında bu türde eserler yazılmıştır.
Araştırmacı Tarih: 19. yüzyılda doğmuştur. Olayların nedenleri, sonuçları başka olaylar ile ilgisi araştırılarak kaynaklara dayandırılarak ve tarafsız bir biçimde yazılan tarih çeşididir.
Türklerde tarih Yazıcılığı: Osmanlılar Döneminde Tarih Yazıcılığı Osmanlılarda tarih yazıcılığında temel amaç, devletin başarılarını gelecek nesillere aktarmaktır. XVIII. yüzyıla kadar olayları devlet tarafından görevlendirilen şehnameci denilen görevliler yazardı. XVIII. yüzyıldan itibaren vakanüvislik ortaya çıkmıştır. Devlet görevlisi olan vakanüvisler, bir yandan kendilerinden önce yazılanları, toplamışlar diğer yandan da kendi dönemlerine ait olayları kaydetmişlerdir. Osmanlılar İslamiyet öncesi Türk Tarihi’ni büyük ölçüde ihmal etmiş İslam merkezli bir tarih anlayışını benimsemişlerdir. Osmanlılardan ilk vakanüvis Naima Efendi’dir. Naima Tarihi adlı bir eseri vardır. Bundan başka Hoca Saadettin Efendi, Peçevi Selaniki ve Ahmet Cevdet Paşa da ünlü tarihçilerdir.
Cumhuriyet Döneminde Tarih Yazıcılığı: Cumhuriyet döneminde yeni tarih anlayışının ortaya çıkmasında Atatürk’ün büyük rolü olmuştur. Türklerin İslam’ı kabul etmeden önce de zengin bir kültüre, parlak bir uygarlığa sahip olduklarını, dünya uygarlığına ve siyasetine önemli katkı sağladıkları görüşünü savunan Atatürk, Türklerin tarihini araştırmaya büyük önem vermiştir. Türk milletinin tarihinin araştırılarak ortaya çıkarılması için 1931 yılında Türk Tarih Kurumu’nu kurmuştur.
