Osmanlıda Vergi Sistemi
Osmanlıda Vergi Sistemi nasıldı? Şeri ve örfi vergiler hangileriydi? Bu yazımızda bulabilirsiniz.
Osmanlıda Vergi Sistemi
Osmanlıda Tanzimat’ın ilanına kadar İslam hukukuna göre alınan Şeri vergiler ile Padişahın emri ile konan örfi vergiler alınmıştır. Tanzimat’la beraber herkesten gelirine göre vergi alınması uygulamasına geçilmiştir.
Vergi Sistemi
Örfi Vergiler Şeri Vergiler
Avarız Aşar(Öşür)
Çiftbozan Haraç
Ağnam Cizye
İspençe
Çift Resmi
Bennak
Mücerred
Derbent Resmi
Örfi Vergiler
AVARIZ: Olağanüstü zamanlarda alınır ve doğrudan hazineye aktarılırdı.
ÇİFTBOZAN: Toprağını ve üretimini bırakanlardan alınırdı.
AĞNAM: Hayvanlardan çoğalma zamanında alınırdı (domuz dâhil)
İSPENÇE: Gayrimüslimlerden toprağı kullanma karşılığında alınan vergidir.
ÇİFT RESMİ: Müslümanlardan toprağı kullanma karşılığında alınırdı.
BENNAK: Evliler ve yarım çift toprağı ekenler verirlerdi.
MÜCERRED: Bekâr çiftçilerden ve 20 yaşında babasının yanında kalanlardan alınırdı.
DERBENT RESMİ: Köprü ve geçitlerden alınırdı.
Şeri Vergiler
AŞAR (ÖŞÜR): *Müslüman üreticiden ürün üzerinden alınır. *Oran bölgeden bölgeye farklılık gösterir.
*Ayni ya da nakdi olarak toplanırdı.
*1925 yılında kaldırıldı
HARAÇ: Gayrimüslim üreticiden ürün üzerinden alınır. Oran bölgeden bölgeye farklılık gösterir
Ayni ya da nakdi olarak toplanırdı.
* Islahat Fermanıyla kaldırıldı
CİZYE: Gayrimüslimlerden alınan baş vergisidir. Askerlik yapmaya uygun kişilerden alınırdı. Sakat, kadın, çocuk ve papazlardan alınmazdı. Devlet bu vergiyi doğrudan toplardı.
*Islahat Fermanıyla kaldırıldı.