Laiklik

Tanımı: Laiklik en genel anlamı ile “Din ile Devlet” iş­lerinin birbirinden ayrılması yani devlet yönetiminde dini kurallara yer verilmemesidir. 

Daha açık ifade etmek gerekirse laiklik, devletin, din ve vicdan özgürlüğünün gerçek­leşmesi bakımından tarafsız olmasını ifade eder. İnsanların din ve ibadetlerini serbestçe yerine getirebilmesi ve devletin bütün din ve inançlara karşı (hatta inançsızlığa da) tarafsız ve aynı mesafede du­rarak onların özgürce yaşamalarını sağlar.

Bu kavram Reform Hareketleri sonucu ortaya çıkmış ve Fransız İhtilali sonucu tüm dünyaya yayılmıştır.

Laiklikte din düşmanlığı yoktur, devletin her dine karşı tarafsız davranması söz konusudur. Buradan anlaşıldığı üzere devletin resmi dini yoktur. Vatandaşlar, din, inanç ve ibadetlerinde tamamen özgürdür.

Herkes dil, ırk, renk cinsiyet, siyasi dü­şünce felsefi inanç, din, mezhep ve ben­zeri nedenlerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.

Herkes, vicdan, dini inanç ve kanaat hür­riyetine sahiptir.

Laiklik, devlet düzeninin ve hukuk kurallarının dine değil akla ve bilme dayandırılmasıdır. Devletin gücü ilahi kaynaklar yerine milletin iradesine göre düzenlenir. Milli Egemenliği ve çağdaşlaşmayı esas alır. Çağdaşlık, devlet ve toplum yaşamının akla ve bilime dayandırılmasıdır.

Laiklik İlkesinin Diğer İlkelerle İlişkisi

• Çağdaşlaşmayı esas alarak İnkılâpçılık ilkesini destekler.
• Milli egemenlik ilkesini benimsemekle demok­rasiyi güçlendirerek Cumhuriyetçilik ilkesini destekler.
• Milli bilincin oluşmasına katkı sağlayarak Milliyetçilik ilkesini destekler.
• Dini veya mezhebi sı­nıf farklılarının oluşmasına engel olmakla, vatandaşlar arasında eşitliği esas alan Halk­çılık ilkesini bütünler.

Laiklik İlkesinin Önemi ve Sonuçları

• Din, vicdan ve ibadet özgürlüğü, din ve mezhep kavgalarını önlemiş, vatandaşlar arasında hoşgörü duygusu yaratmış bu da barış ve huzur ortamının oluşmasına katkı sağlamıştır.
• Millet egemenliğini esas alan laiklik, demok­rasimizin yerleşmesinde etken olmuştur.
• Laiklik, inanca dayalı toplum yapısı (üm­met) yerine milleti esası aldığından milli bi­lincin gelişmesini sağlamıştır.
• Halkın ve din görevlilerinin eğitimine önem verilmek suretiyle hurafelerin önüne geçil­meye ve dinde taassubun önlenmesine çaba harcanmıştır, Din adına insanları sö­mürenlere karşı olan Atatürk, gerçek din âlimlerini her zaman takdir etmiş, hizmetle­rini övmüştür. Atatürk, “Bizde ruhbanlık yoktur. Hepimiz eşitiz ve dinimizin hükümlerini eşit olarak öğ­renmeye mecburuz. Her fert, dinini, din işle­rini, imanını öğrenmek için bir yere muhtaçtır. Orası da mekteptir.” sözleri ile çağdaş dini eğitimine verdiği önemi ortaya koymuştur.
• Toplum ve devlet yaşamında aklı ve bilimi esas alan laiklik ilkesi bilim, sanat ve kültür alanında da çağdaşlaşmanın önünü açmış­tır.

Anahtar Kelimeler

Din ve devlet işlerini ayrılması, Akılcılık ve bilimsellik, Din ve vicdan özgürlüğü

 LAİKLİK İLKESİ DOĞRULTUSUNDA YAPILAN İNKILAPLAR

• Saltanatın kaldırılması

• Cumhuriyetin ilanı

• Halifeliğin kaldırılması

• Şer’iye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılması

• Tevhid-i Tedrisat kanunu

• Tekke ,zaviye ve türbelerin kapatılması

• Medeni Kanun’un kabulü

• 1924 Anayasası’ndan “Devletin dini İslam’dır” maddesinin çıkarılması.
• 1924 Anayasası’na laiklik ilkesinin girmesi

• Maarif Teşkilatı hakkındaki kanunun kabulü

• Medreselerin kapatılması

• Kılık Kıyafet Kanunu’nun kabulü
• 1937 yılında Atatürk ilkelerinin anayasaya girmesi

Laiklik İlkesi ile İlgili Genel Yargılar

1-Din-devlet işlerinin ayrılmasını ve vicdan hürriyetini esas alır.

2-Parti tartışmalarının dışında tutulan bir ilkedir.

3-Devlet, vatandaşların inanma ve inanmama hakkını anayasa ile güvence altına almıştır.

4-Din egemenliği değil; millet egemenliği esastır.

5-Hukuk birliği ve hukukun dinden bağımsız olması esastır.

6-Yabancı devletlerin azınlıkların haklarını bahane ederek Türk Devleti’nin iç işlerine karışmasını önlemiştir.

7-Millî birlik ve beraberlik için önemlidir.

Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir.