Ege Yunan Uygarlığının En Önemli Özellikleri

Yunanistan, Makedonya, Trakya, Batı Anadolu, Ege Adalarında ve Girit Adasında yaşayan toplulukların meydana getirdiği medeniyettir.  Ege ve Yunan uygarlığı, Girit, Miken ve Yunan olmak üzere üç dönemde ele alınmaktadır.

Girit (MÖ 3500- MÖ 1200)

Ege Bölgesinde en eski uygarlık Girit’te kurulmuştur.

Girit uygarlığında en önemli yerleşim yeri Knossos’tur. (En önemli eseri Knossos Sarayı)

Girit uygarlığı Dorlar tarafından yıkılmıştır.

Tarım, hayvancılık ve ticaret gelişmiştir. Girit’te mezarlarda altın ve gümüş eserler, fildişi mühürler, taş ve bakırdan yapılmış türlü aletler bulunmuştur. Bu durum ölümden sonraki hayata inanıldığının göstergesidir.

Tarihin ilk denizcilerinden olan Giritliler, Akdeniz ve Ege’de bir uğrak yeri olmalarından dolayı çevre kültürlerle yakın ilişkiler kurmuşlardır.

Güçlü bir donanmaya sahip olan Giritliler, şehirlerin etrafına sur yapma gereği görmemişlerdir.

Miken (Aka) (MÖ 2000- MÖ 1200)

Mora’ya gelerek Miken şehrini kurdular. Dini yönden Giritlilerden etkilenmişler ve ölüleri eşyaları ile gömmüşlerdir.

Boğazların hâkimiyeti için Truvalılarla savaşmışlardır. Bu savaş Homeros’un İlyada Destanı’na konu olmuştur.

Dorlar tarafından yıkılmışlardır.

Truva Savaşı

Truva, Akaların Boğazlardan geçip ticaret ve korsanlıklarını yürütmelerini engelleyen bir şehirdir. Denizci Akalar, bu engeli kaldırmak için Truva’ya saldırmışlardır. Ancak savaşın görünürdeki nedeni Sparta Kralı Menolos’un karısının Truva’ya kaçırılmasıdır.

On yıl süren savaşta iki taraf birbirine üstünlük sağlayamayınca Akalar bir plan yapmıştır. Bu plana göre Akalar bir tahta at yaparak içine en seçkin komutanlarını yerleştirdiler. Diğer Aka askerleri çekiliyor gibi yapıp açık denizde gizlendiler.

Tahta atı, tanrı Athena’yı öfkelendirmemek için şehre alan Truvalılar, gece eğlence içinde oldukları bir vakit atın içindeki Aka askerlerine gafil avlandılar. Bu sırada geri dönen  Aka ordusunun da takviyesiyle Truva tam bir harabeye dönmüştür.

Eski Yunan Uygarlığı (MÖ 1200 – MÖ 337)

Polis adı verilen şehir devletleri halinde yaşayan Yunanlılar, siyasi bir birlik oluşturamamışlardır. Buna karşılık Yunanistan’ı ele geçirmek isteyen Perslere karşı birleşerek savaşmışlar ve bu savaşta galip gelmişlerdir. Pers savaşlarından sonra şehir devletlerini kendi egemenlikleri altında birleştirmek isteyen Sparta ve Atina Devletleri Peleponnes Savaşlarını yapmışlardır. Sparta bu savaş sonunda üstün gelen taraf olmuş, bu üstünlüğü İskender’in Yunanistan’ı ele geçirmesine kadar sürmüştür.

Sınıf farklılıklarının görüldüğü Yunan toplumunda, toplumsal barışın sağlanması için Drakon, Solon ve Klistenes isimli arhonlar kanun yapmışlardır.

• Drakon Kanunları, soyluların keyfi yönetimini orta sınıf lehine düzenlemeye,
• Solon Kanunları, köleliğin ve doğuştan gelen soyluluğun kaldırılmasına,
• Klistenes Kanunları, halk meclisinin önemli bir kurum hâline getirilmesi, sınıf farklılığının ortadan kaldırılması ve demokrasi anlayışının gelişmesine, yöneliktir.

Yunanistan’ın küçük ve dağlık olması, tarım faaliyetleri için toprağın elverişsiz olması gibi nedenler Yunanlıları koloni faaliyetlerine yöneltmiştir. Akdeniz ve Karadeniz üzerinde koloniler kuran Yunanlılar, ticari faaliyetlerde gelişmişlerdir. Aynı zamanda Yunan kültürünü değişik bölgelerde yaymışlardır.

Çok tanrılı bir inanışa sahip olan Yunanlılar, tanrılarını insan şeklinde düşünmüşlerdir. Bu düşünce onları, tanrıların heykellerini yapmaya yöneltmiştir. Böylelikle Eski Yunanlılarda heykel sanatı, resim ve mimari gelişmiştir.

Tanrıların sevgisini kazanıp, öfkelerinden korunmak adına şiir, müzik ve spor yarışmaları düzenlemişlerdir. Günümüzde de süren olimpiyat oyunlarının ilki MÖ 776’da tanrı Zeus adına düzenlenmiştir. Dört yılda bir düzenlenen bu olimpiyatlar Yunanistan’da kültürel birliğin sağlanmasında etkili olmuştur.

Yunan uygarlığı tarih, tıp, aritmetik, geometri, astronomi ve felsefe alanlarında gelişmiştir.

Yunan felsefesinin ilk temsilcileri Sokrat,  Eflatun ve Aristo’dur. Eski Yunanlılar Fenike alfabesini alarak geliştirmişlerdir. En önemli edebi eserleri Homeros’un İlyada ve Odesa destanlarıdır.

Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir.