Dört Halife Dönemi’nde siyasi alanlarda hangi gelişmeler yaşanmıştır?
– Hz. Ebu Bekir’in halifeliğin ilk zamanlarında İslam Devleti içerisinde karışıklıklar yaşanmıştır. İslam’dan dönerek devlete isyan eden kabilelerle Ridde Savaşları’nı yapan Hz. Ebu Bekir, bu kişi ve kabilelere karşı uzun süre mücadele etmiş ve hepsini itaat altına alarak ülke içerisinde birlik ve düzeni sağlamıştır.
Hz. Ebubekir Dönemi’nde yeni kurumlara ihtiyaç duyulmadığı için idari yapıda büyük bir değişikliğe gidilmemiş, ancak daha önce var olmayan halifelik, Hz. Ebubekir’le birlikte bir kurum hâline gelmiştir. Sahabelerle görüşüp bir vasiyet yazdırarak Hz. Ömer’in kendi yerine halife seçilmesini istemiştir.
– İslam devlet teşkilatının hızla kurumsallaştığı Hz. Ömer Devri’nde, gelirlerin halka dağıtılması işini yürütmek için “divan” örgütü kuruldu.
Hz. Ömer’in halifelik dönemi İslam Devleti’nin teşkilatlandığı dönem olmuştur. Bu dönemde İslam ülkesinin sınırlarının genişlemesine bağlı olarak siyasi hâkimiyet alanı büyümüş ve nüfus artmıştır. Bunun üzerine ülke toprakları yönetim birimlerine ayrılarak illere valiler atanmıştır. Toplanan vergiler sistemli hâle getirilmiş ve İslam Devleti’nin hazinesi yani Beytü’l-mâl oluşturulmuştur.
– Hz. Osman Dönemi’nde ayrıca İslamiyet’in Orta Asya’ya yayılmasını sağlamak için Horasan Valiliği oluşturulmuştur.
– Hz. Osman’dan sonra halife seçilen Hz. Ali, kendini iç karışıklıkların içinde bulmuştur. İlk icraat olarak Hz. Osman zamanındaki olaylara sebep olduklarını düşündüğü valileri görevlerinden alıp yerlerine yenilerini atamıştır. Fakat görevden alınan bu valiler, Hz. Osman’ın katillerinin bulunarak cezalandırılmamasını bahane ederek Hz. Ali’ye muhalif bir grup oluşturmuştur.
Hz. Ali döneminde devletin merkezi Kûfe’ye taşınmıştır.