A-) Aşağıdaki soruları cevaplayınız. (10’ar puan)
1-) Osmanlı Devleti’nde ekonomik sorunların yaşandığı dönemlerde (XVII ve XVIII. yüzyıl) dengenin sağlanması için ne tür tedbirler alınmıştır?
2-) Osmanlı Devletinde XVII.yüzyıldan itibaren görülen Kapıkulu Ocaklarındaki bozulmaların nedenlerini yazınız.
3-) Coğrafi Keşiflerin Osmanlı ekonomisi üzerindeki etkileri neler olmuştur? Yazınız.
4-) Osmanlı Devletinde Lale Devrinde meydana gelen gelişmeleri yazınız.
5-) Avrupa’da meydana gelen Reformun ne gibi sonuçları olmuştur? Yazınız.
B-) Size verilen boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz. (30 puan) [Hümanizm, Karlofça, Machiavelli, Poltova, Westphalia, Protestan, Copernic, Sekülerizm, İltizam, Celalî, Naima, İstanbul, suhte, Dünya merkezli evren, Güneş merkezli evren]
- …………………..Ayaklanmalarına katılan medrese öğrencilerinin çıkardığı isyanlara ………………..isyanları denir.
- ……………………….de insan aklının dinî bağlardan ayrılması ve dinin bir vicdan meselesi hâline getirilmesi istenmiştir.
- ……………………Barışı ile Avrupa da millî ve dinî inançlara saygı gösterilmesi, Katolik ve ………………….prenslerin eşit kabul edilmesi ve dinî azınlıkların koruması esasları kabul edildi.
- ………………….. sisteminin hızla yaygınlaşmasının ana nedeni, devletin artan masraflarını karşılamak üzere mevcut vergi ve gelirlerin(para olmayan) hızla nakit paraya dönüştürme zorunluluğuydu.
- XVIII. yüzyılda, Osmanlı Devleti ………………..ve ………………….Antlaşmaları ile yitirdiği toprakları geri alma politikası izlemiştir.
- ………………..Savaşı, İsveç ile Rusya arasında olmuş savaşın kazananı, kaybedeni belli olmamıştır.
- Kilisenin savunduğu “……………………………………..” teorisini çürüterek “…………………………………” teorisini ortaya atan, Dünya’nın kendi ekseni veGüneş ekseni etrafında olmak üzere iki türlü hareketi olduğunu kanıtlayan Polonyalı bilginin adı …………………..’tir.
- …………………….“Hükümdar (Prens)” adlı eserinde devletler arası ilişkilerde devlet, amacına ulaşmak için her yolu deneyerek sınırları içinde ve dışında güç kullanmalı ve hukuk dışı kurallara başvurmalıdır. Hukuka başvurmada devletin çıkarı gözetilmelidir.
- ……………………, insanı değer kabul eden, onu her şeyin ölçütü olarak tanımlayan, insanın doğasını, yeteneklerini, sınırlarını veya ilgilerini konu edinen bir felsefi akımdır.
- ……………….. Osmanlı Devleti’nin ilk resmî tarihçisi, vakanüvisidir.
C-) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız? (20 puan)
1-) I. Osmanlı Devleti tarihinde ilk kez savaş tazminatı ödemek zorunda kalmıştır.
II. Osmanlı Devleti, ilk defa halkı tamamen Türk ve Müslüman olan bir toprağı kaybetmiştir.
Yukarıda özellikleri verilen antlaşma hangisidir?
a) 1724 İstanbul
b)1774 Küçük Kaynarca
c) 1699 Karlofça
d) 1718 Pasarofça
e) 1746 Kerden
2-) XVIII. yüzyılda yaşanan Lale Devri’ni başlatan ve sonlandırılan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pasarofça Antlaşması – Patrona Halil Ayaklanması
B) Prut Antlaşması – Patrona Halil Ayaklanması
C) Belgrad Antlaşması – Kabakçı Mustafa Ayaklanması
D) Küçük Kaynarca Antlaşması – Kabakçı Mustafa
Ayaklanması
E) Yaş Antlaşması – Bab-ı Ali Baskını
3-) Osmanlı Devleti, Pasarofça Antlaşması (1718) ile Avusturya’ ya vermek zorunda kaldığı Belgrad’ı, Belgrad Antlaşması (1739) ile yeniden kendi egemenlik alanına katmayı bilmiştir.
Yalnızca bu bilgiye bakarak;
I. Devletler arasındaki savaşlar sınır değişikliklerine neden olmuştur.
II. Belgrad’ın Orta Avrupa’da fazlaca önemi kalmamıştır.
III. Antlaşmalarda Fransa’nın arabuluculuğu önemlidir.
yargılarından hangilerine ulaşılır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
4-) Coğrafi Keşifler’in sonucunda Avrupa’da düşünce hayatında yeni gelişmeler yaşandı. Bu gelişmelerle birlikte kiliseye olan güven sarsılmış ve ortaya çıkan iki büyük hareket dünya tarihinde yerini almıştır. Bu hareketlerden Rönesans ………………… ‘da; Reform ………………….. ‘da başladı.
Metindeki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Almanya – Fransa
B) Fransa – İtalya
C) İspanya – Almanya
D) İtalya – Almanya
E) Fransa – İspanya
5-) “Toplum Sözleşmesi” adlı eserinde, toplum düzeninin sözleşmelere dayandığını vurgulayarak devleti yüceltmiştir. Onun tezlerine göre devlet, egemen güçtür. Egemenlik bölünemez düşüncesini savunmuştur. Bu nedenle de kuvvetler ayrılığı ilkesini kabul etmemiştir.
Yukarıdaki metne göre bu düşünceleri savunan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Voltaire
B) Cervantes
C) John Locke
D) Rousseau
E) Kepler
2018-2019 11. Sınıf Tarih Dersi 1.Dönem 2.Yazılı Sınavı Cevap Anahtarı
A-) Aşağıdaki soruları cevaplayınız. (10’ar puan)
1-) Osmanlı Devleti’nde ekonomik sorunların yaşandığı dönemlerde (XVII ve XVIII. yüzyıl) dengenin sağlanması için ne tür tedbirler alınmıştır?
- Müsadere (el koyma), yeni vergilerin alınması ve mevcut vergi oranlarının artırılması, para tağşişi (paranın içerisine başka ucuz madenler katma) gibi uygulamalara gidildi.
2-) Osmanlı Devletinde XVII. yüzyıldan itibaren görülen Kapıkulu Ocaklarındaki bozulmaların nedenleriniz yazınız.
- Kapı Kulu Ocaklarına kanunların dışında askerî alımların yapılması
- Kapıkulu Ocaklarına usulsüz yapılan alımların asker sayısında artışa neden olması ve bu artışın devlet hazinesine büyük yük getirmesi
- Kapıkulu Ocağındaki askerlerin maaşlarını zamanında alamaması veya düşük akçe üzerinden alması ve bu durumun sonucunda geçim sıkıntısı çeken yeniçerilerin askerlik dışındaki faaliyetlerle uğraşması
- Avrupa devletlerinin ateşli silahları iyi kullanan eğitimli ve disiplinli orduları gelişme sürecinin iyi analiz edilemeyişi
3-) Coğrafi Keşiflerin Osmanlı ekonomisi üzerindeki etkileri neler olmuştur? Yazınız.
- Yeni yollar keşfedildiği için Akdeniz ticareti önem kaybetti. Asya’dan Avrupa’ya kara yolu üzerinden yapılan ticaret Coğrafi Keşifler ile okyanuslar üzerinden yapılmaya başlandı. Ticaret yollarının değişmesi nedeniyle Osmanlı şehirleri ve ekonomisi büyük zarar gördü. Böylece söz konusu güzergâhta para kullanımı geriledi.
- İkinci olarak XVI. yüzyıldan itibaren Avrupa’da merkantilizmin etkisiyle önemli miktarda değerli madenlerin birikimi yapıldı.Bol miktarda gümüş paranın kullanımı, gümüşün bolluğu fiyatların yükselmesine ve gelirin düşmesine neden oldu. Bu gelişmeler Osmanlı ekonomisinde paraya değer kaybettirdi.Bu durum enflasyonun yaşanmasına neden oldu.
4-) Osmanlı Devletinde Lale Devrinde meydana gelen gelişmeleri yazınız.
- Yenileşme politikasının en önemli göstergesi Çelebi Mehmet Efendi’nin oğlu Mehmet Said Efendi ve İbrahim Müteferrika’nın gayretleriyle 1727’de İstanbul’da kurulan matbaadır.
- Nevşehirli Damat İbrahim Paşa, yangınlara karşı 1720’de Tulumbacı Ocağı’nı kurmak üzere Fransız asıllı Müslüman bir mühendis olan Gerçek Davud’u (David) görevlendirdi.
- İstanbul’da başta mimari olmak üzere hemen her alanda Fransız tesiri, süsleme sanatında ise barok ve rokoko tarzları etkili oldu. Kasırlar, köşkler ve çeşmeler inşa edildi.
- Yalova’da kâğıt imali başladı, İstanbul’da 1725’te bir çini fabrikası kuruldu. İstanbul’da mevcut çuha fabrikasının yanında “Hatayi” ismi verilen kumaşı dokumak üzere bir başka fabrika daha inşa edildi.
- İlim, fikir ve edebiyat adamlarından kurulu bir heyet devamlı olarak toplanıp Doğu ve Batı dillerinden tercümeler yaptılar.Fransızcadan bazı eserler ilk defa bu devirde Türkçeye çevrildiği gibi Türkçeden Fransızcaya tercüme edilerek basılan edebî kitaplar da vardır.
- Çiçek hastalığının tedavisine bu dönemde başlandı.
5-) Avrupa’da meydana gelen Reformun ne gibi sonuçları olmuştur? Yazınız.
- Özgür düşüncenin temeli atıldı. Avrupa ülkelerinde bilim, sanat, edebiyat alanlarında yeni bir dünya görüşü ortaya çıktı. Bu görüşle birlikte skolastik düşünce terk edildi. Deney ve gözleme dayanan pozitif düşünce bu sayede ortaya çıktı.
- Rönesans’ın bir diğer sonucu da reform hareketlerinin başlamasına zemin olmasıdır. Akılcı düşüncenin öne çıktığı Rönesans, daha çok Avrupa’da etkili oldu. Osmanlı Devleti ise Rönesans’tan fazla etkilenmedi.
B-) Size verilen boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz.
[Hümanizm,Karlofça, Machiavelli, Poltova, Westphalia, Protestan, Copernic, Sekülerizm, İltizam, Celalî, Naima, İstanbul, suhte, Dünya merkezli evren, Güneş merkezli evren]
- Celalî Ayaklanmalarına katılan medrese öğrencilerinin çıkardığı isyanlara suhte isyanları denir.
- Sekülerizmde insan aklının dinî bağlardan ayrılması ve dinin bir vicdan meselesi hâline getirilmesi istenmiştir.
- Westphalia Barışı ile Avrupa da millî ve dinî inançlara saygı gösterilmesi, Katolik ve Protestan prenslerin eşit kabul edilmesi ve dinî azınlıkların koruması esasları kabul edildi.
- İltizam sisteminin hızla yaygınlaşmasının ana nedeni, devletin artan masraflarını karşılamak üzere mevcut vergi ve gelirlerin(para olmayan) hızla nakit paraya dönüştürme zorunluluğuydu.
- XVIII. yüzyılda, Osmanlı Devleti Karlofça ve İstanbul Antlaşmaları ile yitirdiği toprakları geri alma politikası izlemiştir.
- Poltova Savaşı, İsveç ile Rusya arasında olmuş savaşın kazananı, kaybedeni belli olmamıştır.
- Kilisenin savunduğu “Dünya merkezli evren”teorisini çürüterek “Güneş merkezli evren” teorisini ortaya atan, Dünya’nın kendi ekseni ve Güneş ekseni etrafında olmak üzere iki türlü hareketi olduğunu kanıtlayan Polonyalı bilginin adı Copernic’tir.
- Machiavelli “Hükümdar (Prens)” adlı eserinde devletler arası ilişkilerde devlet, amacına ulaşmak için her yolu deneyerek sınırları içinde ve dışında güç kullanmalı ve hukuk dışı kurallara başvurmalıdır. Hukuka başvurmada devletin çıkarı gözetilmelidir.
- Hümanizm, insanı değer kabul eden, onu her şeyin ölçütü olarak tanımlayan, insanın doğasını, yeteneklerini, sınırlarını veya ilgilerini konu edinen bir felsefi akımdır.
- Naima Osmanlı Devleti’nin ilk resmî tarihçisi,vakanüvisidir.
C-) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız?
1-) I. Osmanlı Devleti tarihinde ilk kez savaş tazminatı ödemek zorunda kalmıştır.
II. Osmanlı Devleti, ilk defa halkı tamamen Türk ve Müslüman olan bir toprağı kaybetmiştir.
Yukarıda özellikleri verilen antlaşma hangisidir?
a) 1724 İstanbul
b)1774 Küçük Kaynarca
c) 1699 Karlofça
d) 1718 Pasarofça
e) 1746 Kerden
2-) XVIII. yüzyılda yaşanan Lale Devri’ni başlatan ve sonlandırılan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pasarofça Antlaşması – Patrona Halil Ayaklanması
B) Prut Antlaşması – Patrona Halil Ayaklanması
C) Belgrad Antlaşması – Kabakçı Mustafa Ayaklanması
D) Küçük Kaynarca Antlaşması – Kabakçı Mustafa
Ayaklanması
E) Yaş Antlaşması – Bab-ı Ali Baskını
3-) Osmanlı Devleti, Pasarofça Antlaşması (1718) ile Avusturya’ ya vermek zorunda kaldığı Belgrad’ı, Belgrad Antlaşması (1739) ile yeniden kendi egemenlik alanına katmayı bilmiştir.
Yalnızca bu bilgiye bakarak;
I. Devletler arasındaki savaşlar sınır değişikliklerine neden olmuştur.
II. Belgrad’ın Orta Avrupa’da fazlaca önemi kalmamıştır.
III. Antlaşmalarda Fransa’nın arabuluculuğu önemlidir.
yargılarından hangilerine ulaşılır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
4-) Coğrafi Keşifler’in sonucunda Avrupa’da düşünce hayatında yeni gelişmeler yaşandı. Bu gelişmelerle birlikte kiliseye olan güven sarsılmış ve ortaya çıkan iki büyük hareket dünya tarihinde yerini almıştır. Bu hareketlerden Rönesans ………………… ‘da; Reform ………………….. ‘da başladı.
Metindeki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Almanya – Fransa
B) Fransa – İtalya
C) İspanya – Almanya
D) İtalya – Almanya
E) Fransa – İspanya
5-) “Toplum Sözleşmesi” adlı eserinde, toplum düzeninin sözleşmelere dayandığını vurgulayarak devleti yüceltmiştir. Onun tezlerine göre devlet, egemen güçtür. Egemenlik bölünemez düşüncesini savunmuştur. Bu nedenle de kuvvetler ayrılığı ilkesini kabul etmemiştir.
Yukarıdaki metne göre bu düşünceleri savunan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Voltaire
B) Cervantes
C) John Locke
D) Rousseau
E) Kepler
2018-2019 11. Sınıf Tarih Dersi 1.Dönem 2.Yazılı Sınavı ile ilgili yazımız hakkındaki görüşlerinizi veya sorularınızı yorum kısmından bize yazabilirsiniz.
Yasal Uyarı: Öğrencilerimiz derslerinde kullanabilirler. İzinsiz olarak kullanımı ve yayımlanması yasaktır. Yasağa uymayanlar için hukuki işlem yapılacaktır.