9. Sınıf Tarih Meb Yayınları Sayfa 39 Cevap Anahtarı
Bu bölümde öğrencilerimizden isteğimiz sorulara buradaki cevapları aynen yazmaları değildir. Soruların cevaplarını bulmada zorlandıklarında buradaki cevabı örnek alarak kendi cevabını oluşturmaları veya kendi cevaplarını kontrol etmeleridir. Tüm öğrencilerimize başarılar dilerim.
Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Tarih biliminde kaynaklar niçin önemlidir?
Cevap: Belgelere dayandırılmayan veya geçerli sayılabilecek kaynaklarla desteklenemeyen geçmiş; tarih biliminin konusu olarak algılanamaz. Tarihi bilginin merkezinde kaynak vardır. Tarihte, kaynaksız olarak ortaya atılan her iddia çürütülmeye mahkumdur.
Vaka ve vakıa arasındaki farklılıklar nelerdir?
Cevap: Vaka olayın kendisidir. Kısa süreli, başlangıç ve bitiş tarihleri bellidir. Vakıa ise süreklilik gösterir, belirli yer ve zaman belirtilemez. Vakaların sonucunda ortaya çıkan ve etki alanı daha kapsamlıdır.
İzlediğiniz film ve dizilerden anakronizme örnekler veriniz.
Cevap: Diriliş Ertuğrul dizisinde yer alan İbnul Arabi karakteri o dönemde ve coğrafyada yaşamış bir insan değil. Ertuğrul Bey döneminden önce yaşamış ve vefat etmiş. Dizide ise sanki o dönemde yaşamış gibi gösteriliyor.
Döngüsel ve çizgisel zaman anlayışları arasındaki farklılıklar nelerdir?
Cevap: Çizgisel zaman: Daima ileriye doğru giden ve tekrar etmeyen bir düzen vardır. Olaylar tek boyutlu olarak değerlendirilir. Çizgisel zamanda bir başlangıç ve son vardır.
Döngüsel zaman: Tarihteki olayların tekrar etmesi ve sebep ve sonuçların benzer olduğu varsayılır. Bir daire gibi olaylar tekrarlanır, bir son yoktur.
Eski zamanlardan modern zamanlara tarih yazıcılığının türlerini yazınız.
Cevap: Hikayeci, Öğretici, Kronik, Sosyal, Araştırmacı.
Hicri takvim ile miladi takvim arasındaki farkları belirterek bunların günlük hayatımıza etkilerini açıklayınız.
Cevap: Hicri Takvim Ay yılını, Miladi Takvim güneş yılını esas alır. Bu yüzden ikisi arasında 11 gün fark vardır. Günümüzde resmi olarak miladi takvimi kullanırız. Ancak dini günlerin belirlenmesinde hicri takvimi kullanırız. Bu sebeple ülkemizde dini günler her yıl bir önceki yıla göre 11 gün önce gelir.
[ Memnun mu?
Nasreddin Hocaya sormuşlar:
– Hocam Ramazan bizden memnun mu, onu memnun edebiliyor muyuz?
Hoca cevaplamış:
– Memnun olmasa her sene 10 gün önce gelir miydi?]
Başlangıç tarihleri farklıdır. Hicri Takvimde başlangıç tarihi Hazreti Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicret ettiği tarih olan 622 yılıdır. Miladi Takvimde ise başlangıç Hz. İsa’nın doğum tarihi 0 yılıdır.
Tarih bilinci ne demektir? İnsanlar tarih bilincine nasıl ulaşır?
Cevap: Tarih bilinci dün bugün ve yarını kapsayan bir sürekliliktir. Tarih bilinci insanları ve toplumları bir arada tutan değerler bütünüdür. Örneğin geçmişin deneyimlerine sahip olan devletler bugün gelişmiş silahlara (nükleer bombalar vb.) sahip olmalarına rağmen bunu kullanamıyorlar. Çünkü bu silahları kullanmak dünyanın sonunu getirebilir. İnsanlar tarih bilincine geçmiş ile bugün, bugün ile yarın arasında bağ kurarak ulaşabilirler.
Tarih bilimini niçin öğrenmeliyiz?
Cevap:
a)Tarih bilimi insanlığın hangi ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel ortamlardan geçerek bugüne ulaştığını öğrenmemizi sağlar.
b)Milli birlik ve beraberlik anlayışının kuvvetlenmesini sağlar.
c) Vatandaşlık ve sorumluluk duygusu geliştirir.
ç) Tarih uyguladığı yöntem itibariyle insanlara araştırma ve kanıt bulma becerisini artırır. Kaynaklarının eleştirel bir gözle sorgulanması bireylerin sorgulama becerilerini de geliştirir.
d)Devlet yöneticilerine devletin nasıl yönetileceği konusunda yardımcı olur.
e)İnsanlara karşılaştıkları durumları tarihi olaylarla bağlantı kurarak mantıklı bir sonuca varma yeteneği kazandırır. Olaylara daha geniş açıdan bakmayı öğretir.
f)İnsanların aralarındaki sorunları barış yoluyla çözümlemelerine yardımcı olur.
g)Tarih öğretimi bugünkü uygarlığın nasıl meydana geldiğini öğretir.
ğ) Geçmişte yaşayan insanların dünyaya nasıl baktıklarını anlamak insanlarda tarihsel empati yeteneğinin gelişmesini sağlar.
h)Uygarlıkların tüm toplumların katkısıyla oluştuğunu öğretir.
i)İnsanların geçmişten ders alıp geleceğe yön vermelerini sağlar.
k)Tarih, insanlara, vatan ve millet kavramları ile milli ve kültürel değerleri öğretir.
Millî kimliğimizi belirleyen unsurları yazınız ve bunlardan din unsurunu açıklayınız.
Cevap: Dil, Din, Tarih, Bayrak, Milli Marş, Gelenek ve görenekler, Ülkü Birliği, Coğrafi Birlik.
Din unsuru: Aynı inanca sahip olan insanların toplum içindeki yaşayışları dine göre şekillenmektedir. Bu da insanların hayatı uyum içinde sürdürebilmelerini sağlar. Örneğin Cuma namazı vakti Müslümanların camiye gitmeleri vb.
“Tarihçi, araştırma yaparken olayın geçtiği dönemin koşullarını dikkate almalıdır.” cümlesini açıklayınız.
Cevap: Kendini olayın geçtiği döneme götürebilen kişi tarihçidir. Tarihi günümüzün bakış açısıyla değerlendirmek büyük bir hatadır. Tarihteki olaylar günümüz şartları ve anlayışı ile değil o dönemin şartları ile değerlendirilmelidir. Örneğin Uygurlarda neden cumhuriyet yönetimi yoktu, diye sorgulamamız o dönemin şartlarını dikkate almadığımızı gösterir. Çünkü o dönemde cumhuriyet yönetimi diye bir yönetim şekli bulunmamaktaydı.
Birisi, Nasrettin Hoca’ya iş olsun diye, – Hocam bugün ayın üçü mü dördü mü? diye sormuş. Soranın maksadını bildiği için de Hoca: – Bilmem. Alıp sattığım bir şey değildir, demiş. Bu fıkrada, Nasrettin Hoca’nın cevabı zaman kavramının hangi özelliğini vurgulamaktadır? Neden?
Cevap: Nasrettin Hoca burada zamanın soyut bir kavram olduğunu belirtmektedir. Soyut bir kavram olduğu için de kişiden kişiye değişebilir.
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Öğrenciler yazıları ödevleri için kullanabilirler. Diğer kullanımlar için yazının/içeriğin tamamı kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir. Yorum kısmından bizimle iletişime geçebilirsiniz. Yıldız vermeyi unutmayınız. 🙂