10. Sınıf Tarih Dersi 1.Dönem 2.Yazılı Cevap Anahtarı

Soruları görmek için bu bağlantıyı tıklayınız.

Cevap Anahtarı (Orta Zorluktaki Sınav)

A) Aşağıdaki soruları açıklayıcı bir şekilde cevaplayınız. (5*10=50 puan)

1) Yavuz Sultan Selim’in fetih politikası hakkında bilgi veriniz.

Cevap: Yavuz Sultan Selim döneminde doğu üzerine sefere çıkılmıştır. Batıya sefer yapmayan tek padişahtır. Doğuda bulunan Safevi ve Memlük Devletleri bu dönemde etkisiz hale getirilmiştir. Yavuz’un bu yönde ilerlemesinin nedenleri ise:

• Anadolu’da tamamen Osmanlı hâkimiyetini tamamlamak.
• İslam dünyasının liderliğini ele geçirmek.

2) Coğrafi keşiflerin Osmanlı Devleti’ne etkisi ne olmuştur?

• Cevap: Akdeniz ticareti önemini kaybetti. İpek ve baharat yolları eski canlılığını kaybetti. Bunu tekrar canlandırmak isteyen Osmanlı Devleti Avrupalı Devletlere kapitülasyonlar verdiler.
• Amerika’dan gelen altın ve gümüşün Osmanlı ülkesine girmesi paranın değer kaybetmesine yol açtı. Böylece mal ve eşya fiyatları arttı. Devlet, bunu karşılamak için yeni vergiler koydu. Bu durum ayaklanmaların çıkmasına yol açtı.

3) Avrupa’da Rönesans’ın başlamasında ve yayılmasında etkili olan nedenler nelerdir? Yazınız.

• Cevap: Haçlı Seferleri ile Müslüman dünyasından öğrendikleri kâğıt ve matbaayı kullanarak, yeni düşüncelerin hızla yayılması,
• Coğrafi keşiflerle zenginleşen Avrupa’da sanatı ve sanatçının desteklenmesi, edebiyat ve sanattan zevk alan Mesen sınıfının oluşması,
• Kiliseye duyulan güvenin azalması ve Skolastik(dogmatik, bağnaz) düşüncenin önemini kaybetmesi,
• Yetenekli sanatçı ve bilim insanlarının yetişmesi,
• Eski Yunan, Roma (antikite) ve İslam medeniyetine ait eserlerin (İbn-i Sina, Farabi, vb) incelenmesiyle akılcı düşüncenin ortaya çıkması.

4) Kanuni Döneminde Avusturya ile yapılan İstanbul Antlaşmasının önemi nedir? 

Cevap: Osmanlı Devleti askeri ve siyasi olarak gücünü Avrupa’ya kabul ettirmiştir. Protokol bakımından Avusturya Kralı ile Osmanlı sadrazamının eşit olması Avusturya karşısında siyasi üstünlük sağlandığını gösterir. 

5) Kapitülasyon ne demektir? Fatih ve Kanuni dönemindeki kapitülasyonların hangi devletlere ne amaçla verildiklerini yazınız. 

Cevap: Kapitülasyon, ayrıcalık anlamına gelmektedir. Daha geniş manayla yabancı devlet vatandaşlarının bir ülkede sahip olduğu ayrıcalıklı haklardır. Osmanlı Devleti’nde buna imtiyaz-ı mahsusa denirdi.  Fatih İstanbul’un Fethi’nde Venediklilerle anlaşarak onlardan gelebilecek bir tehlikeyi bertaraf etti. Yine Kanuni Fransızlara kapitülasyon vererek hem Haçlı Birliğini önlemeyi hem de Coğrafi Keşiflerin etkisini kırarak Akdeniz ticaretini canlandırmayı hedeflemiştir.

B) Aşağıdaki bilgileri doğru-yanlış diye sınıflandırınız. (30 puan) 

• Osmanlı Devleti ve Safevi Devleti(iran) arasında imzalanan ilk antlaşma Amasya Antlaşmasıdır. ( D )
• İlmiye sınıfı bürokrasi ile uğraşan sınıftır. ( Y )
• Osmanlı toplumunun din ve mezhebe göre sınıflandırılmasına millet sistemi denir. ( D  )
• Fatih Sultan Mehmet döneminde Anadolu’da Şiilik propagandası yapmak amacıyla Şahkulu İsyanı çıkmıştır.    ( Y  )
• Mona Lisa tablosu Leonardo Da Vinci tarafından yapılmıştır. ( D )
• Kalelerin duvarlarını tünel kazarak ve fitil döşeyerek yıkan askeri sınıf neftçilerdir. ( Y  )
• Cem Sultan, Fatih Sultan Mehmet ile taht kavgasına girişmiş ve başarısız olmuştur. ( Y )
• Mesleki eğitimini tamamlayan kalfalar ustalık belgesi (icazet) alırlardı. ( D )
• Fatih Döneminde yaptırılan Topkapı Sarayı aynı zamanda devletin yönetim merkeziydi. ( D )

Yukarıdaki doğru-yanlış sorularında yanlış olan cevap varsa düzelterek doğrusunu aşağıya yazınız.

• İlmiye sınıfı bürokrasi ile uğraşan sınıftır. ( Y ) Doğrusu, yargı ve eğitimle uğraşır, kalemiye sınıfı bürokrasi ile uğraşır.
• Fatih Sultan Mehmet döneminde Anadolu’da Şiilik propagandası yapmak amacıyla Şahkulu İsyanı çıkmıştır.    ( Y ) Doğrusu, II. Bayezid dönemindedir.
• Kalelerin duvarlarını tünel kazarak ve fitil döşeyerek yıkan askeri sınıf neftçilerdir. ( Y ) Doğrusu, Lağımcılardır.
• Cem Sultan, Fatih Sultan Mehmet ile taht kavgasına girişmiş ve başarısız olmuştur. ( Y  ) Doğrusu, II. Bayezid ile taht kavgasına girmiştir. 

C) Aşağıda Osmanlı toplumunda yaşayan bazı çocukların hayalleri yazılmıştır. Çocuklar hayallerine ulaşmak için hangi eğitim kurumlarına gitmelidirler. (10 puan) 

Abdullah oğlu Ali: Marangozluk mesleği tam bana göre, büyüyünce tıpkı babam gibi iyi bir marangoz olmak istiyorum. ( Lonca )

Osman oğlu Gıyaseddin: Ben adil bir kadı olmak isterim. (   Medrese  )

Şerafeddin oğlu Yunus: Ben hastalara umut olmak için, hekim olmak istiyorum. (    Medrese   )

Alcander: Dedem gibi sarayda memur olmak isterim. Kimbilir belki bir gün Devlet-i Aliyye’nin sadrazamı olurum. (     Enderun       ) 

D) Sokullu Mehmet Paşa, sadrazam, Don-Volga Projesi, Süveyş Kanalı Projesi bu kelimeleri kullanarak tarihi bir paragraf yazınız. (10 puan) 

Sokullu Mehmet Paşa I. Süleyman döneminde Osmanlı donanmasının Kaptan-ı Deryalığı ve yine I. Süleyman, II. Selim ve III. Murat dönemlerin’ de toplam 14 yıl, 3 ay, 17 gün Osmanlı Devleti’nin sadrazamlığını yapmış Sırp asıllı bir Osmanlı devlet adamıdır.

Don-Volga Projesi : Karadeniz’e dökülen Don Nehri ile Hazar Denizi’ne dökülen Volga Nehri’nin bir kanal aracılığı ile birleştirilmesidir.

Süveyş Kanal Projesi : Akdeniz ile Kızıldeniz’in bir kanal ile birbirine bağlanmasıdır. Sokullu’nun bu projesi ile ulaşmak istediği hedef Coğrafi Keşifler ile önemini yitiren Akdeniz ticaretine önem kazandırarak Baharat Yolu’nu yeniden canlandırmak ve bölge Müslümanlarına yardım etmektir.

Diğer 10. sınıf tarih dersi yazılı sınavlarını görmek için bu bağlantıyı tıklayınız.

10. Sınıf Tarih Dersi 1.Dönem 2.Yazılı Cevap Anahtarı ile ilgili yazımız hakkındaki görüşlerinizi veya sorularınızı yorum kısmından bize yazabilirsiniz.

Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir.