İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ GELİŞMELER

2.DÜNYA SAVAŞININ NEDENLERİ

•  Dünya Savaşından yenik çıkan devletlerin çok ağır antlaşma yapmaları

I. Dünya savaşından sonra yapılan antlaşmaların barışı korumak yerine yenen devletlerinin çıkarını koruması. Özellikle Almanya ile imzalanan Versay antlaşmasından Almanların rahatsız olması.

• Barışı korumak için yapılan çalışmaların ve Milletler Cemiyeti’nin yetersiz kalması
• Almanya, İtalya ve Japonya’nın saldırgan tutumları.
• Dünya savaşından sonra sınırlar çizilirken milliyetçilik ilkesine uyulmaması ( Çekoslovakya, Yugoslavya)
• Devletler arasındaki siyasi dengelerin bozulması.

Dünya savaşından sonra Almanya, Avusturya Macaristan İmp. ve Rus Çarlığının yıkılması Avrupa diplomasisinde güçler dengesinin sarsılmasına neden olmuştur.

Osmanlı Devletinin yıkılması ile Orta Doğu’da güçler dengesi bozulmuş, bu boşluğu Fransa ve İngiltere doldurmaya çalışmıştır.

Rusya’da gerçekleşen devrim sonucu Rusya komünizmi benimsedi ve kapalı bir politika izledi.

 SAVAŞ ÖNCESİNDEKİ GELİŞMELER

JAPONYA

I. Dünya Savaşı’ndan sonra Japonya Asya’da yayılmacı bir politika izledi. Çünkü Avrupalı devletlerin birbiri ile olan mücadeleleri, Uzak Doğu’ya olan, ilgilerini azaltmıştı. Bu durum karşısında Japonya;

• Almanya’ya karşı savaşa girerek pasifikte ona ait (Carolina, Marianne ve Marshall) adaları işgal etti.
• Çin’den birçok ekonomik ayrıcalıklar kazandı.

Japonya, 1920’li ve 1930’lu yıllarda Uzak Doğu’nun en güçlü devleti oldu. Uzak Doğu’da topraklarını genişletmek isteyen Japonya, doğal kaynaklar açısından zengin olan Mançurya ve Çin’e egemen olup Asya içlerine kadar yayılmak istedi. Bu gelişmeler, Uzak Doğu’da çıkarları olan Avrupa devletlerini, Japonya’ya karşı bir takım önlemler almaya sevk etti.

• 1922 ‘’Washington Deniz Silahsızlanması Konferansı’’ bu amaçla yapıldı. Burada Japonya’nın Çin’e yönelik tehdidini azaltmak için kararlar alınırken Japon deniz kuvvetleri de sınırlandırıldı.

Liberallerin iktidarda olduğu 1927’ye kadar Japonya, ele geçirmek istediği bölgeleri, ekonomik nüfuzu altına aldı. Daha sonra askeri destekli hükümetlerin iktidara gelmesi ve 1929 Ekonomik Buhranı’nın çıkması, Japonya’nın yumuşak yayılma politikasını değiştirdi. Bu tarihten itibaren Japonya, yayılımcı politikasını askeri güce dayandırdı.

• 1931’de Mançurya’yı işgal eden Japonya yönünü Çin’e çevirdi.
• Asya’daki faaliyetlerinde serbest kalmak amacıyla, 1933’de Milletler Cemiyetinden; 1934’te Washington Antlaşması’ndan çekildi.
• Aynı zamanda 1934’te, ‘’Asya, Asyalılarındır.’’ diyerek Batılıların Çin’le olan münasebetlerini kesmelerini istedi.
• Japonya’nın 1937’de Çin’e saldırması nedeniyle ABD ve İngiltere, Çin’e yardım etti.
• 1938’de Japonya doğu ve orta Çin’in topraklarını ele geçirdi.
• Batılıların Doğu Asya’dan atılmasını öngören ‘’Yeni Düzen’’i ilan etti.

Japonya’nın savaş öncesi Mançurya ve Çin’i alması ve Uzak Doğu’da yayılmacı bir politika izlemesi sonucu Pasifik savaşın cephelerinden biri oldu.

İTALYA

I.Dünya Savaşı’nda istediklerini elde edemeyen İtalya, savaşın sonunda siyasi, sosyal ve ekonomik sıkıntılarla karşılaştı. Bu sorunlar sonucu 30 Ekim 1922’de Benito Mussolini iktidara geldi. Mussolini;

• İtalya’da aşırı milliyetçilik esasına dayanan faşist bir yönetim kurdu.
• Muhalefeti ve demokratik kurumları ortadan kaldırarak merkezi hükümeti güçlendirdi.
• Ülkedeki farklı etnik grupları zorla İtalyanlaştırmaya yönelik bir politika izledi.

İtalya’nın uzun süreden beri gerçekleştirmek istediği sömürgecilik emelleri, Mussolini ile birlikte ‘’Roma İmparatorluğunun yeniden kuruluşu’’ adı ile milli bir ideale dönüştü Bu anlayışla hareket eden İtalya Afrika ve Balkanlarda yayılmacı bir siyaset izlemiştir.

• İlk olarak Yugoslavya ile sorun yaşandı. ‘’Serbest Şehir’’ olarak bağımsızlık statüsüne kavuşturulan Fiume, İtalya’nın Yugoslavya’ya baskısı sonucu 1924’te İtalya’ya katıldı.
• İtalya 1924’te Yunanistan’a bağlı Korfu Adasını işgal etmiştir.
• 1924 yılının sonunda Arnavutluk’u nüfuzu altına aldı.

İTALYA’NIN HABEŞİSTAN’I İŞGALİ

İtalya’nın Habeşistan’ı işgal etmesinde;

• 1929 Ekonomik Buhranı nedeniyle devletlerin uyguladığı milliyetçi ekonomi politikaları yüzünden ham madde ve pazar bulmakta zorlanması.
• 1931’de Japonya’nın Mançurya’ya saldırması, Almanya’nın Versay şartlarından kurtulma girişimlerine İngiltere ve Fransa’nın tepkisiz kalması

etkili olmuştur.

İtalya’nın 1934’te başlattığı Habeşistan saldırısı 1936’da işgalle sonuçlandı. Bu olaydan sonra İtalya kralı aynı zamanda Habeşistan İmparatoru unvanını almıştır.

Habeşistan’ın işgal edilmesi sonucu;

• Almanya Locarno Antlaşmasından çekilmiştir.
• İtalya Akdeniz’de İngiltere’nin rakibi haline gelmiştir.
• Almanya Ren Bölgesini işgal etmiştir.
• Almanya ile İtalya yakınlaşarak Berlin-Roma Mihverini(1936) kurmuşlardır. 

! İtalya böylece savaş öncesinde Fiüme, Korfu Adası ve Habeşistan’ı işgal etti. Arnavutluk’u nüfuzu altına aldı. 

Ülkeler Arası Gruplaşmalar

 Almanya’nın, 1936’da Avusturya’nın bağımsız bir devlet olarak kalacağını taahhüt etmesi, İtalya Almanya ilişkilerini geliştirdi. Böylece Avrupa’da bir İtalyan – Alman ortak cephesi olan ‘’Berlin–Roma Mihveri’’ kuruldu.

1936’dan itibaren Almanya’nın, SSCB’ye rejiminden dolayı tavır alması, Japonya’nın da Asya içlerine kadar ilerlemek istemesi SSCB’ye karşı Japonya ve Almanya’yı birbirine yakınlaştırdı. 25 Kasım1936’da Alman – Japon Paktı imzalandı. Siyasi rejim temeline dayalı bu ittifakla ‘’Berlin– Tokyo Mihveri’’ kuruldu. İtalya’nın 5 Kasım 1937’de bu Pakta katılması ile ‘’Berlin – Roma – Tokyo Mihveri’’ kurulmuş oldu.

ALMANYA

 Hitler’le birlikte Almanya’nın dış politikası yeniden düzenlendi. Bu politika üç aşamadan oluşmuştur.

1.Aşama

Almanya’nın Versay Antlaşması’nın maddelerinden kurtulması.

Bu aşamada;

• Almanya, gizlice silahlanmaya başlayarak Ekim 1933’te Silahsızlanma Konferansı ve Milletler Cemiyetinden çekilmiştir.
• 7 Mart 1936’da, askerden arındırılan Ren Bölgesi’ne asker gönderildi.
• 13 Mart 1938’de de Avusturya ile birleşmiştir.(Anschluss Olayı)
• 1 Mart 1935’te Versay Antlaşması’yla Fransa’ya bırakılan Saar Bölgesi, plebisit (halk oylaması) sonucunda Alman yönetimine geçmiştir.
• Askerlik zorunlu hale getirilip asker sayısı 550 bine çıkarıldı.
• 1934’ten itibaren kara, deniz ve hava kuvvetlerini güçlendirme çalışmalarını başlatıldı.
• Locarno Antlaşması feshedilmiştir.
• Berlin-Roma-Tokyo Mihveri kurulmuştur.

 2.Aşama

 Almanya dışında yaşayan Almanları, Almanya çatısı altında toplayarak ulus devlet ilkesinin gerçekleştirilmesi.

Bu aşamada;

• 3,5 milyon Alman yaşamakta olduğu Çekoslovakya’nın Südetler (Münih Konferansı) bölgesi alınmıştır.

 3.Aşama: Hayat Sahası

 Almanya dışında Almanların yaşadıkları toprakları almak ve topraklarını sınır tanımadan genişletmekti.

Bu aşamada;

• 1938’de Çekoslovakya’yı işgal edilmiştir.
• Litvanya ile imzalanan bir antlaşma ile Memel Alman yönetimine geçmiştir.(1939)
• Polanya’dan Danzig bölgesi alınmıştır.
• Rusya ile Saldırmazlık Paktı imzalanmıştır.(1939)
• 1 Eylül 1939’da Polonya işgal edilmiştir. Polonya’nın işgal edilmesi II. Dünya Savaşını başlatan olay olarak kabul edilir.

Böylece Almanya savaştan önce Fransa’dan Saar Bölgesini, Çekoslovakya’dan Südetler bölgesini ve Polanya’dan Danzig bölgesini almış. Ren Bölgesine asker göndermiş. Çekoslavakya’yı işgal etmiştir. Avusturya ile birleşmiştir. Rusya ile Saldırmazlık Paktı, İtalya ile Çelik Paktı imzalamıştır.

İkinci Dünya Savaşı (Savaş Yılları)

Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir.